HAKEMLERDE DUYGUSAL ZEKÂ

Futbol hakemlerine yönelik yapılan bilimsel bir çalışmayı sizlere sunmak istedim.

Konu; ‘’Futbol hakemlerinin duygusal zeka ve iletişim beceri düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi.’’

Yapılan bu bilimsel çalışma ilimiz eski klasman hakemlerinden ve şimdilerde de Balıkesir Üniversitesi Doç. Dr. Nahit Özdayı’nın çalışması.

Son yıllarda ülkemizde ve ilimizde de hakem hataları üst düzeye çıkmış durumda.

Daha önceki yazılarımda da değindiğim gibi hakemler ile beraber futbolcularda bilimsel çalışmalardan faydalanması gerekiriyor.

Akademik bir site olan (Acarındex academic researches index) sitesinde yer alan çalışmada futbol hakemlerine yönelik değerlendirmeler kaleme alınmış.

Çalışmanın amacı; Türkiye’de görev yapan klasman ve amatör futbol hakemlerinin duygusal zekâ düzeyleri, iletişim beceri düzeyleri, demografik değişkenler ile ilişkisini belirlemek amacıyla yapılmış.

Materyal ve Yöntem: Araştırmanın evreni, 2010–2011 futbol sezonunda Türkcell Süper Lig, Bank Asya 1.Lig (Lig A), 2.Lig B, 3.Lig ve amatör futbol maçlarında görev yapan hakemler oluşturdu. Araştırmanın örneklemini rastgele (random) yöntem ile seçilen 2010–2011 futbol sezonunda aktif olarak görev yapan hakemler oluşturdu. Araştırmada “İletişim Becerilerini Değerlendirme Ölçeği” (güvenilirliği %89) ve Bar-On EQ-i Duygusal Zekâ Ölçeği (güvenilirliği %93) kullanıldı. Toplanan veriler istatistiksel paket programı aracılığıyla analiz edilip sonuçlar yorumlandı.

Elde edilen verilerin frekans, yüzde analizi, ikili gruplarda t-testi, ikiden fazla grupların karşılaştırılmasında ise One way anova (Post Hock Tukey) testi kullanıldı.

Parametreler arasında ilişki incelenen durumlarda ise pearson korelasyon testleri yapıldı.

Bulgular: Stres yönetimi ve kişilerarası ilişkiler hakemlerin klasman durumlarına göre p<0.05 düzeyinde farklılık bulundu. Hakemlerin duygusal zekâ düzeyleri alt boyutlarından şartlara ve çevreye uyum düzeylerinin hakemlerin eğitim durumu değişkenine göre anlamlı olarak farklılaştığı görüldü (p<0.05).

Kişisel farkındalık, kişilerarası ilişkiler, şartlara ve çevreye uyum, genel ruh hali alt boyut düzeyi aylık kazanç değişkenine göre anlamlı fark gösterdi (p<0.05).

Çalışmaya katılan hakemlerin iletişim beceri düzeylerinin hakemlerin bulundukları klasman durumuna göre anlamlı farklılıklar bulundu (p<0.05). Çalışmaya katılan hakemlerin iletişim becerisi düzeyleri ile duygusal alt boyutu stres yönetimi düzeyleri arasında %11 düzeyinde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki bulundu (p<0.05).

Hakemlerin iletişim becerisi düzeyleri arttıkça stres yönetimi düzeyleri artmaktadır.

Sonuçlar: Hakemlerin kategorilerine göre değil tek tip eğitim modeline geçilerek hakemlik sisteminin geliştirilmesi gereklidir.

Futbol hakemlerinin bu çalışmayı incelemesi ve kendilerine pay çıkartıp bu yönde ilerlemelerini tavsiye ederim.

Ayrıca; Elazığ İl Hakem Kurulunda görev üstlenen bir diğer isimde yine akademisyen olan Munzur Üniversitesi Dr. Öğr. Ü. M. Burak Demir.

Bu iki isim ile ilgili bilimsel çalışmaların incelenmesi gerekir.

Hakemlerin görev aldıkları müsabakalarda hata oranını en aza indirgemek adına bu tür akademik çalışmalardan faydalanmak mesleklerine yönelik katkı sağlayacaktır.